කෘත්‍රිම බුද්ධි (AI) ලෝකයේ දැවැන්තයන් වන OpenAI සහ Microsoft අතර පවතින strategic partnership එකේ සබඳතා දැන් එතරම් සුමට නැති බවට බරපතල තොරතුරු අනාවරණය වී තිබෙනවා. වාර්තා වන පරිදි, ChatGPT හි නිර්මාතෘ වන OpenAI ආයතනය, තමන්ගේ ප්‍රධානතම investor සහ සහකරු වන Microsoft සමාගමට එරෙහිව federal antitrust complaint එකක් ගොනු කිරීමේ හැකියාව ගැන සාකච්ඡා කර ඇති බව විදෙස් මාධ්‍ය වාර්තා කරයි. මෙය AI industry එකේම future එකට බලපාන significant development එකක් ලෙස සැලකේ.
Strategic Partnership එකේ පසුබිම සහ Current Tensions
Microsoft සමාගම, 2019 වසරේදී OpenAI හි $1 Billion ක investment එකක් සමඟින් ඔවුන්ගේ partnership එක ආරම්භ කළා. එතැන් පටන්, Microsoft Azure cloud infrastructure එක OpenAI හි AI models පුහුණු කිරීමට සහ deployment කටයුතුවලට අත්‍යවශ්‍ය computing power එක ලබා දුන්නා. මේ collaboration එක නිසා දෙපාර්ශවයටම AI ක්ෂේත්‍රයේ ප්‍රමුඛයන් වීමට හැකි වුණා.
කෙසේ වෙතත්, මේ වන විට දෙපාර්ශවය අතර ගැටුම්කාරී තත්ත්වයක් නිර්මාණය වී ඇති බවට තොරතුරු අනාවරණය වේ. මේ tensions සඳහා ප්‍රධාන හේතු කිහිපයක් බලපාන බව වාර්තා වේ:
- OpenAI හි හිමිකාරිත්වය (Equity Structure): OpenAI ආයතනය public-benefit corporation (PBC) එකක් බවට පමන්තරු කිරීමට සැලසුම් කර ඇති අතර, එහිදී Microsoft හට හිමිවන equity stake (කොටස් හිමිකම) ප්‍රමාණය පිළිබඳව දැඩි negotiations (සාකච්ඡා) පවතින බව සඳහන් වේ. Microsoft වැඩි ownership stake එකක් බලාපොරොත්තු වන අතර, OpenAI එයට එකඟ නොවන බව වාර්තා වේ. 2025 වසර අවසන් වන විට මේ conversion එක සම්පූර්ණ කිරීමට අපොහොසත් වුවහොත්, $20 billion ක් පමණ වන අරමුදල් (pledged funding) අහිමි විය හැකි බව industry observers අනතුරු අඟවයි.
- Windsurf Acquisition සහ IP Rights: OpenAI විසින් Windsurf නමැති coding startup එක $3 billion කට මිලදී ගැනීමට සැලසුම් කර ඇත. Microsoft හට OpenAI හි සියලුම intellectual property (IP) වලට access (ප්‍රවේශය) ලබා ගැනීමට වත්මන් agreement යටතේ හැකියාව ඇත. නමුත් Microsoft හිම GitHub Copilot නමැති AI coding tool එකක් ඇති බැවින්, OpenAI විසින් Windsurf හි IP වලට Microsoft ට ප්‍රවේශය ලබා දීමට විරෝධය දක්වයි.
- Cloud Compute Resource Diversification: OpenAI මේ වන විට Microsoft Azure වලට අමතරව Google Cloud infrastructure එකත් භාවිතා කිරීමට agreement එකකට එළඹී ඇති බව Reuters වාර්තා කරයි. මීට පෙර Microsoft විසින් OpenAI හට Oracle වෙතින් cloud resources මිලදී ගැනීමට අවසර දී තිබුණද, Azure තම ප්‍රධාන cloud provider විය යුතු බවට exclusive agreement එකක් පැවතුණි. Stargate Project වැනි විශාල data center ව්‍යාපෘති හරහා OpenAI තවදුරටත් Microsoft මත ඇති dependency එක අඩු කර ගැනීමට උත්සාහ කරයි.
Antitrust Accusation එකට හේතුව සහ Implications
OpenAI executives ලා විසින් Microsoft ට එරෙහිව anti-competitive behavior (තරඟයට අහිතකර ලෙස කටයුතු කිරීම) පිළිබඳ accusation එකක් ගොනු කිරීම ගැන සාකච්ඡා කර ඇති බව The Wall Street Journal වාර්තා කරයි. මෙය "nuclear option" එකක් ලෙස ඔවුන් හඳුන්වා දී ඇත.
- Monopolistic Control: OpenAI හි concern එක වන්නේ, Microsoft විසින් cloud computing ක්ෂේත්‍රයේ ඔවුන් සතු dominant market position එක leverage කරමින්, OpenAI හි infrastructure, products සහ future direction (අනාගත ගමන් මග) මත monopolistic control එකක් පවත්වා ගැනීමට උත්සාහ කිරීමයි.
- Regulatory Scrutiny: මේ antitrust accusation එකක් ගොනු කිරීමෙන් federal regulatory review (ෆෙඩරල් නියාමන සමාලෝචනයක්) සහ public campaign එකක් ආරම්භ කිරීමට OpenAI සූදානම් වන බවට තොරතුරු අනාවරණය වේ. Microsoft සමාගමට මීට පෙරත් antitrust battles (එක්සත් ජනපදයේ 1990 දශකයේදී) තිබූ අත්දැකීම් අනුව, මෙය ඔවුන්ට serious setback එකක් වනු ඇත.
- Competing AI Ambitions: දෙපාර්ශවයම දැන් consumer chatbots (පාරිභෝගික චැට්බොට්) සිට AI tools for businesses (ව්‍යාපාර සඳහා AI මෙවලම්) දක්වා වූ විවිධ products වල එකිනෙකා සමඟ compete කරයි. Microsoft හි AI chief කෙනෙකු OpenAI හි ප්‍රධාන විධායක නිලධාරී Sam Altman ගේ rival කෙනෙකු බඳවාගෙන, Microsoft සඳහාම secret AI models හදන්න පටන් ගත්ත බවටත් වාර්තා තිබෙනවා.
මෙම ගැටුම්කාරී තත්ත්වය AI ecosystem එකේ competitive dynamics සහ market openness කෙරෙහි සැලකිය යුතු බලපෑමක් ඇති කළ හැකි බව industry experts පෙන්වා දෙයි. OpenAI තමන්ගේ compute needs සපුරා ගැනීමට Google Cloud සමඟ අත්වැල් බැඳ ගැනීම සහ in-house chip (තමන්ගේම AI චිපයක්) නිර්මාණය කිරීමට සැලසුම් කිරීම, Microsoft මත ඇති dependency එක අඩු කර ගැනීමේ strategic move (උපාය මාර්ගික පියවරක්) ලෙස සැලකේ.
කෙසේ වෙතත්, Microsoft සහ OpenAI විසින් ඒකාබද්ධ ප්‍රකාශයක් නිකුත් කරමින් කියා සිටියේ, ඔවුන්ට "දිගුකාලීන, ඵලදායී partnership එකක්" ඇති බවත්, "සාකච්ඡා තවදුරටත් සිදුවන" බවත්, "ඉදිරි වසර කිහිපය තුළදීත් එක්ව වැඩ කිරීමට optimistic" බවත්ය. කෙසේ වෙතත්, මේ තත්ත්වය AI ක්ෂේත්‍රයේ regulatory scrutiny (නියාමන පරීක්ෂාව) සහ market competition (වෙළඳපල තරඟය) පිළිබඳව නැවත වරක් ප්‍රශ්න මතු කර ඇත.
Source: blog.whatsapp.com www.reuters.com
