Gartner නම් ප්රමුඛතම තාක්ෂණික පර්යේෂණ සහ උපදේශන සමාගම සියලුම ආයතනවලට AI browsers භාවිතයෙන් වැළකී සිටින ලෙසට දැඩි අවවාදයක් නිකුත් කර තිබේ. මෙම agentic browsing tools මඟින් සංවේදී දත්ත නිරාවරණය කිරීමේ, පවතින ආරක්ෂක පාලන කඩාකප්පල් කිරීමේ සහ සමස්ත ව්යාපාරයටම දැඩි අවදානම් ඇති කිරීමේ හැකියාවක් පවතින බව ඔවුන් අවධාරණය කරයි.
මෙම AI-driven browsers, සාමාන්ය වෙබ් browsers වලට වඩා වෙනස් වන්නේ කෘත්රිම බුද්ධිය භාවිතයෙන් user ගේ විවිධ කාර්යයන් ස්වයංක්රීයව සිදු කිරීමටත්, තොරතුරු සාරාංශ කිරීමටත්, සංකීර්ණ tasks සම්පූර්ණ කිරීමටත් ඒවාට ඇති හැකියාව නිසාවෙනි. මෑත කාලයේදී AI තාක්ෂණය වේගයෙන් දියුණු වීමත් සමඟ, බොහෝ developers මෙවැනි AI browsers හඳුන්වා දී ඇත. ඒවායේ අරමුණ වන්නේ user experience එක වැඩිදියුණු කිරීම සහ productivity ඉහළ නැංවීමයි. කෙසේ වෙතත්, Gartner පෙන්වා දෙන්නේ මේවායේ සැබෑ අවදානම් තවමත් බොහෝ ආයතනවලට පැහැදිලි නැති බවයි.
Gartner හි විශේෂඥයන් පෙන්වා දෙන පරිදි, මෙම AI browsers භාවිත කිරීමේදී මුලින්ම මතුවන ප්රධාන ගැටලුව වන්නේ 'sensitive data exposure' හෙවත් සංවේදී දත්ත නිරාවරණය වීමේ අවදානමයි. ආයතනයක් තුළ භාවිත වන බුද්ධිමය දේපල (intellectual property), මූල්ය දත්ත (financial data), පාරිභෝගික තොරතුරු (customer information), සේවක දත්ත (employee data) සහ වෙළඳ රහස් (trade secrets) වැනි තොරතුරු අතිශයින් සංවේදී වන අතර, ඒවායේ ආරක්ෂාව ඕනෑම ව්යාපාරයකට අත්යවශ්ය වේ. AI browsers යනු, user ගේ browsing activity, input queries සහ සමහරවිට සෘජුවම සම්බන්ධ කර ඇති company documents පවා AI models වෙත යොමු කර ඒවා process කරන මෙවලම්ය. මෙම දත්ත third-party AI service providers ගේ servers හරහා ගමන් කරන විට, ආයතනයේ පාලනයෙන් බැහැරව ඒවා ගබඩා වීමට හෝ ප්රවේශ වීමට ඉඩ ඇත. මෙය දත්ත පෞද්ගලිකත්ව නීති (data privacy regulations) සහ ආයතනික ප්රතිපත්ති (corporate policies) උල්ලංඝනය කිරීමට හේතු විය හැකි අතර, අහම්බෙන් හෝ අනිසි ලෙස දත්ත කාන්දු වීමේ අවදානම ඉහළ නංවයි.
දෙවනුව, මෙම AI browsers මඟින් පවතින ආරක්ෂක පාලන (security controls) 'undermine' කිරීමේ හැකියාව පිළිබඳව Gartner අවධානය යොමු කරයි. සාම්ප්රදායිකව, ආයතන විසින් firewall, Data Loss Prevention (DLP) systems, access controls සහ network monitoring tools වැනි ශක්තිමත් ආරක්ෂක යාන්ත්රණ ක්රියාත්මක කර ඇත. මෙම ආරක්ෂක පියවරයන් සැලසුම් කර ඇත්තේ අභ්යන්තර හා බාහිර තර්ජනවලින් දත්ත සහ පද්ධති ආරක්ෂා කිරීමටය. කෙසේ වෙතත්, AI browsers, ඒවායේ ක්රියාකාරීත්වය සහ දත්ත හුවමාරු රටා හේතුවෙන්, මෙම සම්ප්රදායික ආරක්ෂක perimeter එකෙන් පිටත ක්රියාත්මක විය හැකිය. උදාහරණයක් ලෙස, සමහර AI browsers දත්ත යවන්නේ encryption කර නොමැති channels හරහා විය හැකිය, නැතහොත් ඒවා DLP systems වලට හසු නොවී සංවේදී තොරතුරු පිටතට යැවීමට ඉඩ සලසයි. මෙය 'shadow IT' ගැටලුවට ද හේතු විය හැක. එනම්, තහවුරු නොකළ හෝ අනුමත නොකළ මෙවලම් සේවකයන් විසින් භාවිත කිරීමෙන් ආයතනික ආරක්ෂාවට බරපතල තර්ජනයක් එල්ල විය හැකිය.
තවද, AI browsers භාවිතය සමස්ත ව්යාපාරයටම බලපාන 'enterprise-wide risks' රැසක් නිර්මාණය කරයි. දත්ත උල්ලංඝනයක් (data breach) සිදුවුවහොත්, ආයතනවලට දැවැන්ත මූල්ය දඩ (financial penalties) ගෙවීමට සිදුවිය හැකි අතර, නීතිමය ක්රියාමාර්ග (legal actions) වලට මුහුණ දීමටද සිදු විය හැකිය. මෙය ආයතනයේ කීර්ති නාමයට (reputational damage) දැඩි හානියක් සිදු කරන අතර, පාරිභෝගික විශ්වාසය (customer trust) බිඳ වැටීමට හේතු වේ. තවද, දත්ත කාන්දු වීමක් හෝ ආරක්ෂක සිදුවීමක් හමුවේ, incident response, data recovery සහ legal fees සඳහා විශාල පිරිවැයක් දැරීමට සිදුවන අතර, ව්යාපාරික මෙහෙයුම්වලට බාධා (operational disruption) ඇති විය හැක. බුද්ධිමය දේපල අහිමි වීම දීර්ඝකාලීනව ආයතනයේ තරඟකාරීත්වයට (competitiveness) සෘජුවම බලපාන බැවින්, මෙය ඉතා බරපතල තත්ත්වයකි.
Gartner හි ප්රධාන උපදේශනය වන්නේ, මේ මොහොතේදී (for now) ආයතන මෙම AI browsers භාවිතයෙන් සම්පූර්ණයෙන්ම වැළකී සිටිය යුතු බවයි. ඔවුන් පෙන්වා දෙන්නේ මෙම තාක්ෂණය තවමත් එහි මුල් අවධියේ පවතින බැවින්, ඒවායේ ආරක්ෂක අවදානම් සම්පූර්ණයෙන් හඳුනාගෙන ඒවාට විසඳුම් ලබා දීමට තරම් පරිණතභාවයක් (maturity) නොමැති බවයි. ආයතනවලට තමන්ගේම ප්රතිපත්ති (policies) සහ පාලන (controls) සකස් කර ගැනීමට කාලය අවශ්ය වේ. අනාගතයේදී, AI browsers වඩාත් ආරක්ෂිත සහ විශ්වාසනීය ආකාරයකින් සංවර්ධනය විය හැකි නමුත්, එතෙක් කල් පූර්ව ආරක්ෂක පියවරයන් අනුගමනය කිරීම අත්යවශ්ය වේ.
එබැවින්, ආයතන කළ යුත්තේ AI මෙවලම් භාවිතය පිළිබඳ පැහැදිලි ප්රතිපත්ති සකස් කිරීම, සේවකයන්ට ඇතිවිය හැකි අවදානම් පිළිබඳව දැනුවත් කිරීම සහ අනවසර AI browser භාවිතය සඳහා network traffic නිරීක්ෂණය කිරීමයි. වඩාත් පරිණත, enterprise-grade AI browsing solutions වෙළඳපොළට පැමිණෙන තෙක් බලා සිටීම වඩාත් බුද්ධිමත් තීරණයක් බව Gartner වැඩිදුරටත් අවධාරණය කරයි. තාක්ෂණික දියුණුව වැලැක්විය නොහැකි නමුත්, එහි ඇති අවදානම් තේරුම් ගෙන ඒවා කළමනාකරණය කිරීම ප්රමුඛතාවය විය යුතුය.
Source: technewsworld.com
