Elon Musk මහතාගේ SpaceX සමාගමට අයත් වන, ලොව ප්‍රමුඛතම චන්ද්‍රිකා අන්තර්ජාල සේවාවක් වන Starlink, ශ්‍රී ලංකාවේ මෙහෙයුම් ආරම්භ කිරීම සඳහා අවශ්‍ය පූර්ණ අනුමැතිය ලබාගෙන ඇති බව නිවේදනය වේ. මෙය මෙරට විදුලි සංදේශ ක්ෂේත්‍රයේ සුවිශේෂී ඉදිරි පියවරක් ලෙස සැලකිය හැකි අතර, රටේ සමස්ත ඩිජිටල්කරණ ක්‍රියාවලියට නව ජවයක් ලබා දීමට හේතු වනු ඇත.
මෙම වැදගත් නිවේදනය සිදු කෙරුණේ Asia Tech x Summit 2025 සමුළුවට සමගාමීව සිංගප්පූරුවේ පැවති ඉහළ පෙළේ සාකච්ඡාවකදීය. සිංගප්පූරුවේ ශ්‍රී ලංකා මහ කොමසාරිස් කාර්යාලය විසින් සංවිධානය කරන ලද මෙම හමුව සඳහා, නියෝජ්‍ය අමාත්‍ය වීරරත්න මහතා, ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ ජාත්‍යන්තර සන්නිවේදන සහ තොරතුරු ප්‍රතිපත්ති සම්බන්ධීකාරක, තානාපති Stephan Lang මහතා ඇතුළු රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික නිලධාරීන් සහභාගී විය. මෙම සාකච්ඡාව අතරතුරදී ස්ටාර්ලින්ක් අනුමැතිය සම්බන්ධයෙන් තොරතුරු අනාවරණය විය.
Lahiru Jay
නියෝජ්‍ය අමාත්‍ය වීරරත්න මහතා මෙහිදී ප්රකාශ කළේ, මෙහෙයුම් දියත් කිරීම සඳහා ස්ටාර්ලින්ක් වෙතින් අවසන් "dashboard data" (මෙහෙයුම් දත්ත) ලැබෙන තෙක් රජය බලා සිටින බවයි. එම දත්ත ලැබුණු වහාම සේවාව ප්‍රමාදයකින් තොරව ආරම්භ කිරීමට හැකි වනු ඇතැයි ඒ මහතා වැඩිදුරටත් සඳහන් කළේය.
මෙම සාකච්ඡාවේදී ස්ටාර්ලින්ක් අනුමැතියට අමතරව, ගූගල් (Google) සහ මෙටා (Meta) වැනි ඇමරිකානු තාක්ෂණික දැවැන්තයින්ගෙන් සහය ලබා ගැනීම, දේශීය දත්ත මධ්‍යස්ථාන (data centers) ස්ථාපිත කිරීම, කෘත්‍රිම බුද්ධි (AI) සහ සයිබර් ආරක්ෂණ යටිතල පහසුකම් ඒකාබ්‍රහ්ම කිරීම ඇතුළු පුළුල් ඩිජිටල් සහයෝගීතාව පිළිබඳව ද අවධානය යොමු කෙරිණි. තානාපති ස්ටෙෆාන් ලැන්ග් මහතා ද ශ්‍රී ලංකාවේ ඩිජිටල් පරිවර්තනය සඳහා එක්සත් ජනපදයේ පූර්ණ සහයෝගය යළි තහවුරු කළ අතර, මෙම උපායමාර්ගික මුලපිරීම් ක්‍රියාත්මක කිරීමේ හදිසි අවශ්‍යතාව සහ වැදගත්කම අවධාරණය කළේය.
ශ්‍රී ලංකාවට හිමිවන ප්‍රතිලාභ සහ ඉදිරි ක්‍රියාමාර්ග
ස්ටාර්ලින්ක් මෙරටට හඳුන්වා දීමෙන් ශ්‍රී ලංකාවට හිමිවන ප්‍රධාන ප්‍රතිලාභ කිහිපයක් පහත දැක්වේ:
- ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවලට පුළුල් අන්තර්ජාල ප්‍රවේශය: ෆයිබර් ඔප්ටික් හෝ වෙනත් භූගත ජාල පහසුකම් නොමැති, දුෂ්කර හා ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල ජනතාවට අධිවේගී අන්තර්ජාලය වෙත පිවිසීමට අවස්ථාව සැලසීම. මෙය ඩිජිටල් බෙදීම අවම කිරීමට සෘජුවම දායක වනු ඇත.
- ඩිජිටල්කරණයට සහ ආර්ථික වර්ධනයට පිටුවහලක්: ශක්තිමත් අන්තර්ජාල යටිතල පහසුකම්, දුරස්ථ අධ්‍යාපනය, ටෙලි-වෛද්‍ය සේවා, ඊ-වාණිජ්‍යය සහ දුරස්ථ රැකියා අවස්ථා පුළුල් කිරීමට අත්‍යවශ්‍ය වේ. ස්ටාර්ලින්ක් පැමිණීම මෙවැනි ක්ෂේත්‍රවල ප්‍රගතියට සැලකිය යුතු දායකත්වයක් ලබා දෙනු ඇත.
- සන්නිවේදන අතිරික්තභාවය (Redundancy): පවතින සන්නිවේදන ජාලයන්ට අතිරේකව, ස්ටාර්ලින්ක් වැනි චන්ද්‍රිකා පාදක පද්ධතියක් පැවතීම, ස්වාභාවික ආපදා හෝ වෙනත් හදිසි අවස්ථාවලදී සන්නිවේදන කඩාකප්පල් වීම් අවම කිරීමට උපකාරී වේ.
මෙම අනුමැතියත් සමග, ශ්‍රී ලංකාවේ අන්තර්ජාල ප්‍රවේශය නව මාවතකට යොමු වනු ඇති අතර, එය රටේ ඩිජිටල් අනාගතය සඳහා නව දොරටු විවර කරනු ඇතැයි අපේක්ෂා කෙරේ.
Source: www.newswire.lk
