ලෝක ව්‍යාපාරික ඉතිහාසයේ, සමහර විට එහෙම ගනුදෙනු සිදු වෙනවා, ඒක ඇහුවම මුලින්ම හිතෙන්නේ "ඒ දෙන්නා කොහොමද එකතු වෙන්නේ?" කියලා. Formula 1 රේස් කාර් වලට engine හදන සුපිරි සමාගමක්, ළමයි පදින go-kart හදන පුංචි කම්පැණියක් මිලදී ගත්තා වගේ, කිසිසේත්ම නොගැලපෙනවා වගේ පේන ගනුදෙනු.
ඊයේ දිනයේදී, තාක්ෂණික ලෝකයට වාර්තා වුණේ අන්න ඒ වගේ, මුලින් ඇහුවම හිතාගන්නත් බැරි, ඒත් ඒක පිටුපස තියෙන හේතුව තේරුම් ගියාම අනාගතය ගැන ලොකු චිත්‍රයක් මවලා දෙන, දැවැන්ත ගනුදෙනුවක්.
ලෝකයේ තියෙන හැම ප්‍රධාන Android ස්මාර්ට්ෆෝන් එකකම වගේ හදවත වෙන Snapdragon ප්‍රොසෙසරය නිර්මාණය කරන, ඇමරිකානු ට්‍රිලියන ගණනක් වටිනා අති දැවැන්ත bán සන්නායක (semiconductor) සමාගමක් වන Qualcomm, ඉතාලියේ කුඩා, ඒත් ලෝකය පුරාම ලක්ෂ සංඛ්‍යාත නිර්මාණකරුවන්ගේ ආදරය දිනාගත් Arduino නම් වූ open-source hardware සමාගම මිලදී ගත් බව නිල වශයෙන් නිවේදනය කළා.
මේක නිකම්ම නිකම් සමාගම් දෙකක් එකතු වීමක් නෙවෙයි. මේක, ව්‍යාපාරික ලෝකයේ දැවැන්තයෙක්, තමන්ගේ අනාගතය සුරක්ෂිත කරගන්න, grassroots මට්ටමේ, ඒ කියන්නේ පොඩිම තැනින් පටන්ගන්නා නිර්මාණකරුවන්ගේ හදවත දිනාගැනීමට කළ දැවැන්ත මෙහෙයුමක්. මේ ගනුදෙනුව, ස්මාර්ට්ෆෝන් වලින් එහාට යන, රොබෝ තාක්ෂණය (Robotics) සහ Internet of Things (IoT) නම් වූ අනාගත ලෝකය අයිති කරගැනීමේ සටනේ, තීරණාත්මක සංධිස්ථානයක්.
ඉතින්, අපි බලමු, කවුද මේ Qualcomm, කවුද මේ Arduino, සහ ඇයි මේ Formula 1 engine හදන සමාගම, go-kart හදන සමාගම මිලදී ගත්තේ කියන ගැඹුරු කතාව.
ක්‍රීඩකයින් හඳුනාගනිමු: එකිනෙකට හාත්පසින්ම වෙනස් ලෝක දෙකක්
මේ ගනුදෙනුවේ වැදගත්කම තේරුම් ගන්න නම්, මේ සමාගම් දෙකේ අනන්‍යතාවයන් සහ එයාලා වැඩ කරන විදිය ගැන අපි මුලින්ම දැනගන්න ඕන.
Qualcomm: තිරය පිටුපස සිටින නොපෙනෙන දැවැන්තයා
අපි ගොඩක් දෙනෙක් "Snapdragon" කියන නම දන්නවා. Samsung, Xiaomi, OnePlus වගේ ෆෝන් එකක් ගන්නකොට, "මේකේ තියෙන්නේ Snapdragon ප්‍රොසෙසරයක්ද?" කියලා අපි අහනවා. ඒත්, ඒ Snapdragon චිප් එක හදන Qualcomm සමාගම ගැන දන්නේ ටික දෙනයි.
- ව්‍යාපාරික මොඩලය: Qualcomm කියන්නේ B2B (Business-to-Business) සමාගමක්. ඒ කියන්නේ, එයාලා කෙලින්ම අපිට, ඒ කියන්නේ පාරිභෝගිකයින්ට, කිසිම දෙයක් විකුණන්නේ නෑ. එයාලා කරන්නේ, ෆෝන් හදන Samsung වගේ ලොකු සමාගම් වලට, එයාලගේ ෆෝන් වලට අවශ්‍ය කරන "මොළය", ඒ කියන්නේ System on a Chip (SoC) එක, design කරලා විකුණන එක.
- වෙළඳපොළ: එයාලගේ ප්‍රධානම වෙළඳපොළ තමයි ඉහළ මට්ටමේ (high-end), මිල අධික ස්මාර්ට්ෆෝන්. එයාලා ගනුදෙනු කරන්නේ ලෝකේ ඉන්න ලොකුම, බිලියන ගණන් වටිනා සමාගම් එක්ක.
- අනාගත දැක්ම: ස්මාර්ට්ෆෝන් වෙළඳපොළ දැන් ටිකෙන් ටික උපරිමයට ඇවිත් තියෙන නිසා, Qualcomm සමාගම දැන් බලන්නේ එයාලගේ තාක්ෂණය ෆෝන් වලින් එහාට ගෙනියන්න. මෝටර් රථ, ස්මාර්ට් ගෙවල්, කර්මාන්තශාලා වල තියෙන රොබෝවරු, සහ Internet of Things (IoT) කියන ක්ෂේත්‍ර තමයි එයාලගේ ඊළඟ ඉලක්කය.
Arduino: සාමාන්‍ය මිනිසාගේ තාක්ෂණික සෙල්ලම් බඩුව
Arduino කියන්නේ Qualcomm එකේ සම්පූර්ණ අනිත් පැත්ත. ඒක B2C (Business-to-Consumer) සහ අධ්‍යාපනය ඉලක්ක කරගත්ත සමාගමක්.
- නිෂ්පාදනය: Arduino කියන්නේ, අපේ අල්ලේ තියාගන්න පුළුවන් තරම් පොඩි, නිල් පාට electronic circuit board එකක්. මේකට කියන්නේ "microcontroller" කියලා. සරලවම කිව්වොත්, මේක එක වැඩක් විතරක් කරන්න program කරන්න පුළුවන් පුංචි computer එකක්. උදාහරණයක් විදියට, button එකක් එබුවම LED බල්බ් එකක් පත්තු කරන්න, sensor එකකින් උෂ්ණත්වය මැනලා පෙන්නන්න, පොඩි motor එකක් කරකවන්න වගේ දේවල් මේ Arduino board එකකට program කරන්න පුළුවන්.
- මූලික දර්ශනය: Arduino එකේ තියෙන ලොකුම සහ වැදගත්ම දේ තමයි, ඒක open-source වීම. ඒ කියන්නේ, Arduino board එකේ hardware design එක, ඒක program කරන software එක (Arduino IDE), මේ හැමදේම නොමිලේ, ඕනම කෙනෙකුට බලන්න, download කරගන්න, තමන්ට ඕන විදියට වෙනස් කරගන්න සම්පූර්ණ නිදහස තියෙනවා. මේ නිසා, මේකේ මිලත් හරිම අඩුයි.
- ප්‍රජාව (Community): Arduino එකේ නියම බලය තියෙන්නේ, ඒක වටා එකතු වෙලා ඉන්න ලෝකය පුරාම පැතිරුණු "maker" ප්‍රජාව. ඉස්කෝලේ යන ළමයෙක් තමන්ගේ පළවෙනි රොබෝව හදන්නේ Arduino එකකින්. විශ්වවිද්‍යාල ශිෂ්‍යයෙක් අලුත් electronic උපකරණයක මූලික ආකෘතිය (prototype) හදන්නේ Arduino එකකින්. කලාකාරයෙක්, මිනිස්සු අල්ලනකොට ලයිට් පත්තු වෙන, සද්ද එන නිර්මාණයක් හදන්නේ Arduino එකකින්. අපේ ශ්‍රී ලංකාවේ විශ්වවිද්‍යාල වල, engineering faculty වල, තාක්ෂණික සමාජ වල Arduino කියන්නේ නැතුවම බැරි දෙයක්.
ඇයි මේ ගනුදෙනුව? දැවැන්තයාගේ සැබෑ සැලැස්ම
හරි, දැන් අපි දන්නවා මේ සමාගම් දෙක කොච්චර වෙනස්ද කියලා. ඉතින්, ඇයි Qualcomm වගේ දැවැන්තයෙක්, Arduino වගේ පුංචි, hobbyist ලා ඉලක්ක කරගත්ත සමාගමක් මිලදී ගන්නේ? මේක පිටිපස්සේ තියෙන ගැඹුරු, දුර දිග යන සැලැස්ම අපි තේරුම් ගමු.
1. නිර්මාණකරුවන්ගේ හදවත දිනාගැනීමේ යුද්ධය: මේක තමයි වැදගත්ම හේතුව. අනාගතයේදී එන රොබෝවරු, smart watch, smart home device වගේ දේවල් නිර්මාණය වෙන්නේ ලොකු සමාගම් කිහිපයක R&D lab වල විතරක් නෙවෙයි. ඒ දේවල් වල අලුත්ම, නිර්මාණශීලීම අදහස් එන්නේ, ලෝකය පුරාම ඉන්න තනි තනි නිර්මාණකරුවන්ගෙන්, විශ්වවිද්‍යාල ශිෂ්‍යයන්ගෙන්, සහ පොඩියට පටන්ගන්නා startups වලින්.
මේ හැමෝම වගේ, තමන්ගේ අදහසට පණ දෙන්න, මුලින්ම පාවිච්චි කරන්නේ ලේසි, ලාභ, open-source Arduino එකක්. ඉතින්, Qualcomm සමාගම Arduino එක මිලදී ගන්නවා කියන්නේ, එයාලා නිකම්ම hardware කෑල්ලක් මිලදී ගන්නවා නෙවෙයි. එයාලා, අනාගත තාක්ෂණික ලෝකය නිර්මාණය කරන ලක්ෂ සංඛ්‍යාත මොළ ගබඩාවකට (brain trust) සෘජු ප්‍රවේශයක් ලබාගන්නවා. එයාලා මිලදී ගන්නේ, අනාගත නිර්මාණකරුවන්ගේ ප්‍රජාව.
2. Prototype එකේ සිට නිෂ්පාදනය දක්වා පාලමක් හැදීම: ගොඩක් නිර්මාණකරුවන්ට තියෙන ප්‍රශ්නයක් තමයි, Arduino එකකින් සාර්ථකව මූලික ආකෘතියක් (prototype) හැදුවට පස්සේ, ඒක වෙළඳපොළට දාන්න පුළුවන්, දහස් ගණනින් නිෂ්පාදනය කරන්න පුළුවන් නියම භාණ්ඩයක් බවට පත්කරගන්න එක. ඒකට Arduino එකේ බලය මදි. ඒකට Qualcomm Snapdragon වගේ බලවත්, professional චිප් එකක් ඕන.
හැබැයි, Arduino code එකක්, Qualcomm චිප් එකකට හරවන එක හරිම සංකීර්ණ, අමාරු වැඩක්. මේ ගනුදෙනුවෙන් පස්සේ, Qualcomm එකට පුළුවන්, ඒ පාර හරිම සිනිඳු, ලේසි එකක් කරන්න. අනාගතයේදී, නිර්මාණකරුවෙකුට පුළුවන් වෙයි, "Arduino එකෙන් prototype එක හදන්න, එක click එකකින් ඒක Qualcomm චිප් එකකට හරවලා, වෙළඳපොළට නිෂ්පාදනය කරන්න" කියන තැනට එන්න. මේක, Qualcomm එකට අලුත් ව්‍යාපාරික අවස්ථා දහස් ගණනක් විවෘත කරනවා.
3. IoT සහ Robotics වල සම්පූර්ණ බලය අල්ලගැනීම: තාක්ෂණික ලෝකයේ "stack" එකක් කියන්නේ, hardware, software, සහ ඒක පාවිච්චි කරන නිර්මාණකරුවන් (developers) කියන තුනම එකට තියෙන එකට. Qualcomm එකට දැනටමත් තියෙනවා ලෝකේ හොඳම hardware. Arduino එක මිලදී ගැනීමෙන්, එයාලට ලැබෙනවා, ලෝකේ ලේසිම, ජනප්‍රියම software (Arduino IDE) එකයි, ඒක පාවිච්චි කරන ලක්ෂ සංඛ්‍යාත නිර්මාණකරුවනුයි.
දැන් Qualcomm එකට පුළුවන්, ඕනම කෙනෙකුට, smart light bulb එකක් හදන කෙනාගේ ඉඳන්, ලොකු කර්මාන්තශාලාවකට රොබෝ කෙනෙක් හදන කෙනා දක්වා, සම්පූර්ණ පැකේජයක් දෙන්න.
ලොකුම ප්‍රශ්නය: Arduino වෙනස් වෙයිද? පොරොන්දු සහ බිය
මේ ගනුදෙනුව ප්‍රකාශයට පත්වුණු ගමන්, Arduino ප්‍රජාව ඇතුළේ ලොකු කැලඹීමක් සහ බියක් ඇතිවෙන්න ඇති. "අපේ ආදරණීය open-source Arduino එක, මේ ලොකු corporate යකා විනාශ කරලා දායිද?" කියන බය එයාලට ඇතිවෙන එක සාධාරණයි.
Qualcomm එකේ පොරොන්දුව: මේ බිය තේරුම් අරගෙන, Qualcomm සහ Arduino සමාගම් වල ප්‍රධානීන් (CEOs) කිව්වේ, Arduino එකේ open-source ආත්මය (spirit) එහෙම්මම ආරක්ෂා කරනවා කියලයි. Arduino IDE එක දිගටම නොමිලේ දෙන බවට, ප්‍රජාවට දිගටම සහයෝගය දෙන බවට, සහ Arduino එකේ මූලික දර්ශනය වෙනස් කරන්නේ නැති බවට එයාලා පොරොන්දු වෙලා තියෙනවා.
නමුත්, තියෙන අවදානම: ඉතිහාසය දිහා බැලුවම, ලොකු සමාගම් විසින් පොඩි, ආදරණීය සමාගම් මිලදී අරගෙන, ටික කාලෙකින් ඒවායේ තිබුණු ඒ විශේෂ ගතිය නැති කරලා දාපු අවස්ථා ගොඩක් තියෙනවා.
- Qualcomm එක, ටිකෙන් ටික එයාලගේම, close-source තාක්ෂණයන් Arduino වලට දාලා, open-source ගතිය නැති කරලා දායිද?
- Arduino board වල මිල ගණන් ඉහළ යයිද?
- අධ්‍යාපනයට සහ සාමාන්‍ය නිර්මාණකරුවන්ට තියෙන අවධානය අඩු කරලා, ලොකු සමාගම් වලට විතරක් උදව් කරන තැනකට Arduino එක තල්ලු වෙයිද?
මේ ප්‍රශ්න වලට උත්තර දෙන්න පුළුවන් කාලයට විතරයි.
අනාගතයට ඉඟියක්
මේ ගනුදෙනුව, අනාගත තාක්ෂණික ලෝකය ගැන අපිට ලොකු පණිවිඩයක් දෙනවා.
- නිර්මාණකරණයේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය: අලුත් දේවල් නිර්මාණය කිරීමේ බලය, තවදුරටත් ලොකු සමාගම් වලට විතරක් සීමා වෙන්නේ නෑ. ශ්‍රී ලංකාවේ විශ්වවිද්‍යාල ශිෂ්‍යයෙකුට, කෘෂිකර්මාන්තයට අදාළ smart sensor එකක් ගැන අදහසක් ආවොත්, ඒක Arduino එකෙන් හදලා, Qualcomm එකේ අලුත් ක්‍රමවේදය යටතේ, ලෝක වෙළඳපොළට යන නිෂ්පාදනයක් කරන්න අනාගතයේදී ලේසියෙන්ම පුළුවන් වෙයි.
- තාක්ෂණික අධ්‍යාපනයේ නව යුගය: Qualcomm එකෙන් Arduino එකේ අධ්‍යාපනික වැඩසටහන් වලට තව තවත් ආයෝජනය කළොත්, අපේ රටේ පාසල් සහ විශ්වවිද්‍යාල වලට, රොබෝ තාක්ෂණය සහ programming උගන්වන්න තවත් හොඳ, දියුණු මෙවලම් ලැබෙන්න පුළුවන්.
අවසාන වශයෙන්
Qualcomm විසින් Arduino මිලදී ගැනීම, මුලින් ඇසූ විට පුදුමයක් වුණත්, ඒක අතිශයින්ම දුර දක්නා, බුද්ධිමත් ව්‍යාපාරික පියවරක්. මේක, දැවැන්ත corporate බලයක සහ සාමාන්‍ය මිනිසුන්ගේ නිර්මාණශීලීත්වයේ එකතුවක්.
Qualcomm සමාගම ඔට්ටු අල්ලන්නේ, අනාගතය නිර්මාණය වෙන්නේ, එයාලගේ බිලියන ගණන් වටිනා පර්යේෂණාගාර වල විතරක් නෙවෙයි, ලෝකය පුරාම ඉන්න ලක්ෂ සංඛ්‍යාත Arduino නිර්මාණකරුවන්ගේ ගරාජ් වල, පාසල් වල, සහ වැඩ කාමර වල කියන එක මත.
මේ ගනුදෙනුවේ සාර්ථකත්වය රඳා පවතින්නේ, Arduino මෙච්චර විශේෂ තැනක් බවට පත්කළ ඒ නිර්මාණශීලී, විවෘත ආත්මය පෝෂණය කරන්න Qualcomm එකට පුළුවන් වෙයිද, නැත්නම්, ඒ දැවැන්තයා, තමන් මිලදී ගත් ඒ සුන්දර දේ, නොදැනුවත්වම පොඩි කරලා දායිද කියන එක මත. මුළු තාක්ෂණික ලෝකයම, හුස්ම නොගෙන ඒ දෙස බලාගෙන ඉන්නවා.
Source: www.qualcomm.com
