Google, අපි ගොඩක් දෙනෙක් පළමුවෙන්ම Web Search එකක් කරපු Website එක වෙන්න ඇති. Web Search සේවයක් අවශ්‍ය වෙන්නේ කෙලින්ම web page එකක URL එක නිවැරදිව type කර ඒ වෙත පිවිසෙන්න අපි හැමෝටම බැරි නිසා. Google Search හි රාජකාරිය අපි දෙන සෙවුමට අදාළ webpage නාමාවලියක් අපිට ඉදිරිපත් කරන එක. නමුත් මේ ලිපිය Search Engine තාක්ෂණය ගැන නම් නොවෙයි.
Google සමාගමේ රූකඩ වෙන්න අකමැති අයට, මේ මොන බහු ජාතික සමාගමකවත් විද්‍යාගාර මීයෙක් වෙන්න අකමැති අයට, තමන්ගේ සෙවුම ඔස්සේ ඔත්තු බලන්නේ නැති Search Engine එකක් ඕනේ අයට, තියන විකල්ප හා ඒවා ක්‍රියා කරන හැටි පැහැදිලි කරන්න.
Prabhash Jayaweera
Prabhash Jayaweera
ඇයි මේ Google විරෝධයක් ? ඉහත ලිපිය කියවූ ඔබට දැන් අවබෝධයක් ඇති මේ බහුජාතික සමාගම් අපිට ඔවුන්ගේ සේවා රැසක් නොමිලයේ දෙන්නේ අපට ආදරයකට නොවන බව. ඒ කියන්නේ එක Google ගිණුමකට දැන්වීම් පෙන්නා ඔවුන් ලබන ආදායම සමහර විට ඒ ගිණුම් හිමියා වත් භෞතිකව ලබන්නේ නැති ආදායමක් වෙන්න බොහෝ විට ඉඩ තිබෙනවා.
Google ආරම්භ කල මුල් අවධියේ නම් එය IT Company එකක් වෙන්න ඇති. නමුත් දැන් නම් ඔවුන් වෙළඳ දැන්වීම් ආයතනයක් (Advertising Agency) වී හමාරයි. 2019 දී Google ආදායමෙන් 70.9% ක්ම ඔවුන්ට ලැබී ඇත්තේ මේ දැන්වීම් වෙළදාමෙන්.
Google සමාගමට තිබෙන චෝදනාවක් තමයි දැන් දැන් මේ ads, ඇත්ත Search results අතර හංගනවා කියන එක. ඒ කියන්නේ නොදැනුවත්ම ඔබව ad එකක් මත click කරන්න පොළඹනවා කියන එක. 2013 හා 2019 දී ඔවුන් ad එකක් පෙන්නු ආකාරයෙන් එය ඔබම හිතා ගන්න.
එහෙනම් Google ගෙන් මිදිලා අපි කාගේ ගාවටද යන්නේ? Yahoo හෝ Bing වගේ සේවා හොඳයි නේද? එහෙම හිතනවා නම් ඔබ එක් වෙළඳ දැන්වීම් ආයතනයකින් තවත් එකකට මාරු වූවා පමණයි. Google ගෙන් මිදිලා කාගේවත් ගාවට යන්න ඕනේ නෑ. ඔබට ස්වාධීනව, කාගේවත් ඔත්තු බැලීමකින් තොරව අන්තර්ජාලයේ web search කරන්න ආදේශක ඕනැ තරම් තියනවා.
• Duck Duck Go
• Ecosia
• Startpage
• Qwant
ආදිය මෙම ස්වාධින Search Engine අතරින් කිහිපයක්.
මේ සියල්ලෙම අරමුණ ඔවුන්ගෙන් සේවය ලබන්නාගේ පෞද්ගලිකත්වය (Privacy) ආරක්ෂා කිරීම. ඒ කියන්නේ මේ Search Engine භාවිතයෙන් කරන Search ඔස්සේ "ඔබව" track කරන්න බෑ.
මේ සේවා වලට තමන්ගේම කියල Search Engine නැහැ, ඒ අයත් යැපෙන්නේ Google, Bing වැනි මහා පරිමාණ Search Engines මත.
වෙනස තමයි, අප කරන සෑම සෙවුමක් ම Google/Bing වෙත යවන්නේ ඔවුන්ගේම සර්වර් හරහා. එවිට අපව ආපසු track කරන්න මේ Google/Bing Engines වලට හැකි වෙන්නේ නෑ.
මෙලෙස ගන්න Search Results, තව හොඳින් optimize කර අප වෙත ඉදිරිපත් කරනවා. නමුත් මොවුනුත් අදායම් ලබන්නේ වෙළඳ දැන්වීම් වලින්ම තමයි. ඒ සඳහාත් Google, Bing හෝ Amazon හි ad සේවා ලබාගන්නවා. නමුත් මේවා "ඔබ" ඉලක්ක කරගෙන එන ads නෙමෙයි. ඒ කරපු සෙවුමට අදාළ ads පමණයි.
ඉතින් මේ විදිහට තවත් සමාගමකින් Search results මිලදීගෙන ඊට වඩා අදායමක් Ads පෙන්වීමෙන් ලබා තමයි මොවුන් ලාභ උපයන්නේ.
මේ අතරින් ජනප්‍රිය සේවා දෙකක් තමයි DuckDuckGo සහ Ecosia.
Thimira Thenuwara
දැන් ඔබ දන්නවා ඇති Ecosia වැඩ කරන්නේ කොහොමද කියා. ඒ කියන්නේ එයින් Search එකක් කරන තරමට, ඒ අතරින් ඔබ click කරන්නේ ad එකක් මත වන තරමට ඔවුන්ගේ වගා අරමුදලට මුදල් ලැබෙනවා.
Duckduckgo මේ ස්වාධින සෙවුම් අතරින් නැගී එන සේවයක්. ඔවුන්ගේ මුලික ම අරමුණ පෞද්ගලිකත්වය (Privacy). ඔවුන් සාමාන්‍යයෙන් සතියකට සෙවුම් මිලියන 14ක් පමණ හසුරවන බවයි සඳහන් කරන්නේ.
එසේම ඇතැම් විශේෂ අවස්ථා වලදි මොවුන්ගේ පරිශීලකයින් ශීග්‍රයෙන් වැඩි වෙනවා. ලෝකය තුල ලැව්ගිනි තත්වයක් ඇති වූ විට Ecosia හි පරිශීලකයින් වැඩි වනවා. මොකද නැවත ගස් සිටවන්න සාමාන්‍ය ජනයාට කරන්න පුළුවන් ලොකු දායකත්වයක් එයින් සිදු වන නිසා. එසේම Edward Snowden සිදුවීම වැනි මහජනයා සම්බන්ධ ඔත්තු බැලීම් වාර්තා වන කාල වල Duck Duck Go හි පරිශීලකයින් වැඩි වනවා, එයින් අන්තර්ජාලය තුල තමන්ගේ පෞද්ගලිකත්වය ආරක්ෂා කරගත හැකි නිසා.
මේ සියල්ල Google Search සමග සලකන විට ඉතා කුඩා අංශු තමයි. ඒත් මොවුන් මේ ව්‍යාපාරයෙන් හොඳ ලාභයක් ලබනවා.
